Varis, bacaklardaki toplardamarların genişlemesiyle oluşan bir hastalıktır. Kadınlarda, özellikle hormonal etkiler ve hamilelik nedeniyle daha sık görülür. Uzun süre ayakta duran ya da oturarak çalışan kişiler, obezite ve genetik yatkınlık da varis riskini artıran faktörlerdir. Belirtileri arasında bacaklarda ağrı, ağırlık hissi, şişlik, kaşıntı ve belirgin damarlar yer alır. Varis belirtilerini erken fark etmek, komplikasyonları önlemede kritik öneme sahiptir.
Varis, genellikle bacaklardaki toplardamarların genişlemesi ve kıvrımlı hale gelmesiyle ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. Bu durum, damar içindeki kanın geriye doğru akmasına veya birikmesine neden olarak belirgin damar görüntülerine ve ağrıya yol açabilir. Kadınlarda daha sık görülen varis, bazı mesleklerde daha yaygındır. Bu makalede, varisin kimlerde daha sık görüldüğü, risk faktörleri ve belirtileri hakkında bilgi verilecektir.
Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre varis gelişimi açısından daha fazla risk altındadır. Kadınlık hormonu östrojenin damar genişletici etkisi, varis oluşumuna zemin hazırlar. Özellikle hamilelik döneminde, hormonal değişiklikler ve artan damar basıncı nedeniyle varis riski artar.
Mesleki Riskler: Uzun süre ayakta duran veya oturarak çalışan kişilerde varis oluşumu daha yaygındır. Öğretmenler, hemşireler, kasaplar, doktorlar ve eczacılar gibi mesleklerde bu hastalığa daha sık rastlanır.
Obezite: Aşırı kilo, bacak damarlarına ek basınç uygular, bu da varis oluşumunu tetikleyebilir. Türkiye’de, kadınlarda obezite oranlarının yüksek olması, varis görülme sıklığını artıran faktörlerden biridir.
Genetik Yatkınlık: Ailede varis öyküsü bulunan kişilerde varis riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, damar duvarlarının daha zayıf olmasına yol açarak varis oluşumuna neden olabilir.
Türkiye’de, 20-30 yaş üstü bireylerin -30’unda varis görülmektedir. Özellikle kadınların doğurganlık oranlarının yüksek olması ve obezite oranının artması, bu oranı artıran önemli etkenlerdendir.
Varis belirtileri, genellikle estetik bir sorun olarak başlasa da, ilerleyen dönemlerde ağrı, ağırlık hissi, bacaklarda şişlik ve gece krampları gibi daha ciddi semptomlara yol açabilir. Varis belirtileri şunlardır:
Görünür Damarlar: Bacaklarda belirgin, mavi veya mor renkte damarlar.
Ağrı ve Ağırlık Hissi: Özellikle uzun süre ayakta kalındığında veya oturulduğunda bacaklarda ağrı ve ağırlık hissi.
Şişlik: Damar duvarlarının genişlemesi sonucu bacaklarda ve ayak bileklerinde şişme.
Kaşıntı ve Yanma Hissi: Varisli bölgelerde cilt yüzeyinde kaşıntı ve yanma hissi.
Varis, genellikle yaşam tarzı ve genetik faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Kadınlarda, özellikle ayakta duran veya oturarak çalışan meslek gruplarında daha yaygındır. Varis belirtilerinin erken dönemde fark edilmesi, ilerleyen dönemlerde yaşanabilecek komplikasyonları önlemek için önemlidir.
